معنای نمره T و Z در گزارش DEXA چیست؟

“معنای نمره T و Z در گزارش DEXA چیست؟”

را به صورت کامل و جامع برات توضیح میدم. این مقاله خیلی مهمه، چون وقتی بیماران تست DEXA می‌دهند، گاهی متوجه نمیشن نمره‌های منفی مثل -1.3 یا -2.8 دقیقاً چه معنایی میده. هدف این مقاله اینه که خواننده بدون پیش‌زمینه پزشکی هم بتونه گزارشش رو بفهمه.

📊 موضوع مقاله:

معنای نمره T و Z در گزارش DEXA چیست؟

🔍 مقدمه:

آیا شما هم یک تست DEXA برای سنجش تراکم استخوان داده‌اید و وقتی گزارش را دیده‌اید، متوجه شده‌اید که عددی مثل “-2.1” یا “+0.5” در کنار نام منطقه اندازه‌گیری (مثل ستون فقرات یا لگن) وجود دارد؟

این اعداد، نمره‌های T-score و Z-score هستند. این دو عدد کلیدی اطلاعات بسیار زیادی درباره وضعیت استخوان شما می‌دهند. در این مقاله به زبان ساده به تمام این اعداد و معنای آنها می‌پردازیم.

🧠 نمره T چیست؟ (T-Score)

✅ تعریف:

نمره T ، مقایسه تراکم استخوان شما با تراکم استخوان یک فرد سالم ۲۵ ساله (با جنسیت یکسان با شما) است.

این نمره عمدتاً برای بزرگسالان بالای ۵۰ سال و تشخیص پوکی استخوان استفاده می‌شود.

📉 معنای نمره T:

📌 مثال:
اگر نمره T شما -1.8 باشد، یعنی تراکم استخوان شما “کمتر از حد طبیعی” است، اما هنوز به مرحله پوکی نرسیده.
اما اگر نمره T شما -3.2 باشد، یعنی شما در معرض خطر بالایی قرار دارید.

👶 نمره Z چیست؟ (Z-Score)

✅ تعریف:

نمره Z ، مقایسه تراکم استخوان شما با تراکم استخوان افرادی با سن و جنسیت یکسان با شما است.

این نمره عمدتاً برای جوانان، کودکان و نوجوانان استفاده می‌شود، چون تراکم استخوان در دوران رشد باید با سن خود فرد مقایسه شود.

📉 معنای نمره Z:

📌 مثال:
اگر یک دختر ۱۶ ساله نمره Z برابر -2.4 داشته باشد، یعنی استخوان او ضعیف‌تر از افراد همسن اوست و نیاز به بررسی دقیق‌تر دارد.

📋 چطور این نمره‌ها در گزارش DEXA آمده‌اند؟

در گزارش DEXA شما، این نمره‌ها معمولاً در کنار منطقه اندازه‌گیری شده آورده می‌شوند، مثلاً:

• L1-L4 (ستون فقرات) : T = -1.3
• Femoral Neck (نوسازی گردن ران) : T = -2.7
• Total Hip (لگن کامل) : T = -2.1

همچنین ممکن است نمره Z هم کنارش نوشته شده باشد.

🧪 چه کسی نیاز به نمره T دارد و چه کسی نمره Z؟

🤔 آیا نمره من بد است؟ چطور باید تفسیر کنم؟

این نمره‌ها فقط عدد نیستند!
ترکیب آنها با عوامل دیگر مثل:

• سن
• سابقه خانوادگی
• وزن
• سبک زندگی
• سابقه شکستگی

توسط متخصصین ارتوپدی یا روماتولوژی تفسیر می‌شود.

📌 بنابراین، حتی اگر نمره شما در محدوده نگران‌کننده باشد، نباید نگران شوید بدون تفسیر پزشکی. گاهی تنها تغییرات در رژیم غذایی یا ورزش می‌تواند بهبود چشمگیری ایجاد کند.

💡 نکات کلیدی:

• نمره T-score برای تشخیص پوکی استخوان در بزرگسالان استفاده می‌شود.
• نمره Z-score برای مقایسه استخوان با افراد همسن شماست.
• نمره منفی یعنی تراکم استخوان شما کمتر از متوسط است، ولی لزوماً به معنی پوکی نیست.
• نمره‌ها باید همراه با دیگر آزمایشات و معاینات تفسیر شوند.
• اگر نمره T شما کمتر از -2.5 است، حتماً با پزشک مشورت کنید.

🏥 نمونه موردی:

🔹 بیمار : زن ۶۲ ساله
🔹 T-score ستون فقرات : -2.9
🔹 T-score لگن : -2.6
🔸 نتیجه : پوکی استخوان در دو ناحیه مهم
🔸 اقدام : تجویز داروهای ضد پوکی استخوان + برنامه ورزشی + مکمل کلسیم و ویتامین D

📝 نتیجه‌گیری:

درک صحیح از نمره‌های T و Z در گزارش DEXA شما، نقش بسیار مهمی در مدیریت سلامت استخوان شما بازی می‌کند. این نمره‌ها به شما و پزشک کمک می‌کنند تا تصمیمات بهتری درباره سبک زندگی، درمان و پیشگیری از شکستگی بگیرید.

📍 در کلینیک ما ، علاوه بر انجام تست DEXA، گزارش شما به صورت کامل و با توضیح دقیق توسط کارشناسان به شما داده می‌شود.